Fjall sem er stađsett - vistađir fyrir rannsókn máls - gengiđ í gegnum hurđ
20.10.2021 | 21:10
Orđlof
Grafinn hnífur
Magnús Halldórsson skrifar: Í fréttaskýringarţćtti sem kallađur er hádegiđ, ţ.e. ef ég man rétt, kom í viđtal kona. Sú mun vera sérfrćđingur í japönskum keisarafjölskylduvandamálum. Ţessi ágćta og greinargóđa kona sagđi til skýringar á vanda:
Ţarna sem sagt liggur hnífurinn grafinn.
Nú, auđvitađ hef ég heyrt um grafinn hund og hníf sem stendur í kú. Ekki man ég eftir ţessu ágćta orđatiltćki, er nokkuđ víđlesinn ţó:
Um örlög verđur enginn krafinn,
eitthvađ hefur ţarna skeđ.
Eftir stendur ađeins vafinn,
er ţá beljan hundinn međ.
Vísnahorniđ. Halldór Blöndal. Morgunblađiđ 19.10.21, blađsíđu 25.
Athugasemdir viđ málfar í fjölmiđlum
1.
Engar fregnir hafa borist af meiđslum fólks en fjalliđ er stađsett í suđvesturhluta Japans.
Frétt á mbl.is.
Athugasemd: Fréttin er ađeins níu línur en illa skrifuđ. Í stađ ţess ađ nota sögnina ađ vera segir blađamađurinn ađ fjalliđ sé stađsett í suđvesturhluta Japans. Hvernig dettur fullorđnu fólki í hug ađ segja svona?
Verst er hversu fréttin er ruglingslega skrifuđ. Ofangreind málsgrein er annars vegar um fólk og hins vegar um fjalliđ. Ţetta tvennt á ekki ađ vera ţarna í einni málsgrein. Tvćr eru betri, nota punkt eins og gert er í tillögunni hér fyrir neđan.
Í fréttinni segir:
Eldgos er hafiđ í japanska eldfjallinu Aso međ tilheyrandi öskuskýi sem nćr ţúsundir metra upp í loftiđ.
Mikill munur er á öskumekki og öskuskýi. Líklega er átt viđ hiđ fyrrnefnda. Samkvćmt frétt Reuters steig gosmökkurinn upp í 3,5 km hćđ. Afar barnalegt er ađ segja gosmökkurinn hafi náđ ţúsundir metra upp í loftiđ.
Of mikiđ er ađ segja tilheyrandi öskuskýi vegna ţess ađ misjafnt er hversu mikil aska kemur frá eldgosi. Askan úr gígnum í Geldingadal var frekar lítil, svo dćmi sé tekiđ.
Tillaga: Engar fregnir hafa borist af meiđslum fólks. Fjalliđ er í suđvesturhluta Japans.
2.
og vistađir fyrir rannsókn málsins í fangageymslu lögreglu
Frétt á mbl.is.
Athugasemd: Löggufréttir fjölmiđla byggjast á svokallađri dagbók lögreglu. Hún er oftast illa skrifuđ. Ţar ađ auki er oft er ţar sagt frá málum sem ekki geta kallast fréttir. Blađamenn slökkva hins vegar bćđi á dómgreind sinni og skynsemi og halda ađ allt sé frétt sem kemur frá löggunni.
Hvađ merkir tilvitnunin hér fyrir ofan? Orđalagiđ ađ vista fyrir rannsókn máls er merkingarleysa. Menn eru settir í fangelsi međan veriđ er ađ rannsaka meint lögbrot ţeirra. Slíkt dvöl er ekki vistun, ţeir eru í fangelsi.
Réttara vćri ađ segja ţarna:
og settir í fangelsi vegna rannsóknar málsins
Betra er ţó:
og settir í fangelsi međan veriđ er ađ rannsaka máliđ
Ţar sem orđalagiđ er orđiđ ansi stađlađ og ađ baki óljós hugsun er eiginlega skást ađ orđa ţetta svona:
og settir í fangelsi
Varla er neinn settur í fangelsi löggunni eđa meintum lögbrjóti til skemmtunar. Nei, ţađ er alltaf veriđ ađ rannsaka mál ţess sem inn er settur. Algjör óţarfi er ađ tilgreina ţađ sérstaklega ađ veriđ sé ađ rannsaka máliđ.
Svo má spyrja hvort fangageymslur séu víđar en hjá löggunni. Eđa hvers vegna ţarf er sagt fangageymslu lögreglu í ofangreindri tilvitnun? Auđvitađ eru ţetta bara pennaglöp hjá löggunni sem skrifar enda hugsar hún ekki og enginn les yfir.
Hvers vegna er fangelsi núorđiđ kallađ fangageymsla? Síđarnefnda orđiđ er tómt bull enda hvorki tilhlýđilegt ađ geyma fólk né vista í örskamman tíma.
Í fréttinni segir:
Afskipti voru höfđ af ungum ökumanni bifreiđar í hverfi 105
Hvađ er átt viđ međ afskipti? Svona yfirlýsingar frá löggunni eru stađlađar og ćtlast til ađ allir vita hvađ viđ er átt. Hló löggan ađ ökumanninum, skensađi hann, skammađi eđa hótađi honum? Allt telst ţetta afskipti.
Seint ćtlar löggunni ađ lćrast sú einfalda stađreynd ađ póstnúmer eru ekki nöfn á hverfum. Fari löggan svona rangt međ einfaldar stađreyndir hversu treystandi er henni fyrir mikilvćgari málum? Og blađamenn éta ţetta hugsunarlaust upp.
Tillaga: og settir í fangelsi vegna fyrir rannsókn málsins í fangageymslu lögreglu
3.
Ţannig vilja heimildamenn mbl.is meina ađ hver sem er hafi getađ gengiđ inn og út um eina hurđ á salnum.
Frétt á mbl.is.
Athugasemd: Álíka sárt kann ađ vera ađ ganga á hurđ og á vegg. Hvorugt lćtur undan. Hurđir eru gagnslausar nema í dyrum. Svo má hér upplýsa ađ nokkur munur er á dyrum og hurđ.
Atviksorđiđ ţannig er gott og gilt. Ekki fer ţó alltaf vel á ţví ađ nota ţađ upphafi setningar. Sé ţví sleppt í ofangreindri tilvitnun breytist ekkert, en setningin skánar mikiđ.
Dálítiđ dönskuskotiđ er ađ segja ađ menn meini eitthvađ. Í tilvitnuninni virđast heimildarmennirnir fullyrđa ţađ sem ţarna kemur fram. Ef svo er ekki er útilokađ ađ skilja málsgreinina og er ţađ mein.
Tillaga: Heimildarmenn mbl.is fullyrđa ađ hver sem er hafi getađ gengiđ inn og út um einar dyr á salnum.
4.
49 óbirt ljóđahandrit voru send inn undir dulnefni en
Frétt á ruv.is.
Athugasemd: Grundvallareglan er sú ađ byrja aldrei málsgrein á tölustöfum. Sá sem spyr hvers vegna hefur ekki tekiđ vel eftir í skóla. Eđa ţá ađ samstarfsmenn hans á fjölmiđlinum halda ţessu leyndu til ađ gera lítiđ úr honum.
Tillaga: Handrit međ 49 óbirtum ljóđum voru send inn undir dulnefni en
5.
Óhreinsađ sorp rennur út í Faxaflóa nćstu vikurnar.
Fyrirsögn á fréttablađinu.is.
Athugasemd: Auđvitađ er ţessi fyrirsögn röng en einhver ber ábyrgđina á henni, blađamađurinn eđa annar starfsmađur. Ţarna á ađ standa skólp. Skyldi ţetta verđa leiđrétt?
Já, innan sólarhrings var búiđ ađ leiđrétta fyrirsögnina. Ţađ er nú gott. Á mbl.is fá vitleysur ađ standa svo lengi sem jörđin snýst. Hvađ síđar gerist veit ég ekki alveg.
Tillaga: Óhreinsađ skolp rennur út í Faxaflóa nćstu vikurnar.
Bćta viđ athugasemd [Innskráning]
Ekki er lengur hćgt ađ skrifa athugasemdir viđ fćrsluna, ţar sem tímamörk á athugasemdir eru liđin.